به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پیام راسک» به نقل از عصرهامون پارابن‌ها گروهی از مواد شیمیایی هستند که از دهه ۱۹۵۰ میلادی به عنوان نگهدارنده در صنایع آرایشی، بهداشتی و غذایی مورد استفاده قرار گرفتند. وظیفه اصلی آنها جلوگیری از رشد قارچ‌ها، باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌هاست، به‌ویژه در محصولاتی که رطوبت بالایی دارند.
نام‌های آشنایی مثل شامپو، نرم‌کننده، کرم‌پودر، لوسیون، رژلب و حتی برخی پمادهای دارویی ممکن است میزبان این ترکیب شیمیایی باشند. برچسب‌هایی مانند methylparaben ،propylparaben و butylparaben نشان‌دهنده وجود این ماده در ترکیب محصول هستند.
خطرات گزارش‌شده در مطالعات علمی
نتایج برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که پارابن‌ها می‌توانند در بدن مانند هورمون استروژن عمل کنند و احتمال بروز اختلالات هورمونی، ناباروری و حتی رشد سلول‌های سرطانی را افزایش دهند. هرچند هنوز ارتباط مستقیمی با سرطان به‌طور رسمی تأیید نشده، اما زنگ خطر به‌صدا درآمده است.
افرادی که دارای پوست حساس هستند، ممکن است نسبت به پارابن واکنش نشان دهند. قرمزی، خارش، التهاب یا حتی پوسته‌پوسته شدن پوست از جمله عوارضی است که به‌ویژه پس از استفاده مداوم از محصولات حاوی پارابن در برخی افراد مشاهده می‌شود.
مصرف‌کننده آگاه، انتخاب سالم‌تر
با افزایش آگاهی عمومی، برندهای معتبر جهانی و حتی برخی تولیدکنندگان داخلی، استفاده از پارابن را محدود یا متوقف کرده‌اند. این محصولات معمولاً با برچسب Paraben-Free (فاقد پارابن) مشخص می‌شوند و از نگهدارنده‌های طبیعی‌تر و بی‌خطرتر بهره می‌برند.
در برخی کشورها، استفاده از پارابن در محصولات کودکان و نوزادان ممنوع شده است. همچنین، مصرف بیش از حد برخی انواع پارابن‌ها نیز در کشورهای اروپایی محدود شده. این موضوع، فشار بیشتری به برندها وارد کرده تا فرمولاسیون خود را بازبینی کنند.
با وجود هشدارهای جهانی، هنوز در کشور ما بسیاری از مصرف‌کنندگان از وجود چنین ترکیباتی در محصولات پرکاربرد خود اطلاعی ندارند. نقش نهادهای نظارتی، رسانه‌ها و فعالان حوزه سلامت در آگاه‌سازی عمومی، بیش از پیش اهمیت یافته است.
بهتره است با آگاهی پیشگیری کنیم
نسرین محمدی فعال حوزه محصولات آرایشی طبیعی در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: سال‌هاست در حوزه فروش محصولات آرایشی و بهداشتی فعالیت می‌کنم. طی این سال‌ها مشتری‌هایی داشتم که با مشکلات پوستی مختلف مراجعه می‌کردن، از التهاب و خشکی گرفته تا جوش‌های مقاوم.
وی ادامه داد: وقتی بررسی می‌کردیم، می‌دیدیم خیلی از این افراد از محصولات رایج حاوی پارابن استفاده می‌کنند برای همین تصمیم گرفتم سراغ محصولات طبیعی و فاقد مواد نگهدارنده شیمیایی برم نباید صبر کنیم تا آسیب جدی ببینیم. بهتره با آگاهی پیشگیری کنیم. بدن ما سرمایه ماست.
سحر نادری کارشناس پوست و مو عنوان کرد: پارابن‌ها به عنوان نگهدارنده، سابقه طولانی در صنایع آرایشی دارند اما در دهه اخیر، بحث‌های زیادی درباره ایمنی آنها مطرح شده و تحقیقات تازه‌تری رابطه احتمالی‌شون با اختلالات هورمونی رو بررسی می‌کنند.
وی افزود: مشکل اصلی اینجاست که پارابن‌ها به‌راحتی از طریق پوست جذب می‌شوند در افرادی که به‌طور مداوم از این ترکیبات استفاده می‌کنند تجمع این مواد می‌تواند خطراتی مثل حساسیت مزمن، خشکی شدید یا تغییرات هورمونی ایجاد کند.
پارابن در لوازم آرایشی تهدیدی پنهان برای سلامت
سحر شهریاری، رئیس اداره آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو زاهدان، در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: پارابن‌ها ترکیبات شیمیایی نگهدارنده‌ای هستند که در محصولات آرایشی، بهداشتی و حتی برخی مواد غذایی استفاده می‌شوند تا از رشد میکروب و قارچ جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: این مواد در انواع شامپو، نرم‌کننده، ماسک مو، کرم‌های مرطوب‌کننده، لوسیون بدن، کرم‌پودر، ریمل، رژلب، پمادهای دارویی و حتی غذاهای فرآوری‌شده وجود دارند.
رئیس اداره آرایشی و بهداشتی تصریح کرد: پارابن‌ها به دلیل ساختار شیمیایی‌شان، ممکن است عملکردی مشابه هورمون استروژن در بدن داشته باشند و با افزایش خطر ناباروری و اختلالات هورمونی در ارتباط باشند.
وی تصریح کرد: هرچند ارتباط مستقیم پارابن با سرطان پستان هنوز قطعی نیست، اما در برخی نمونه‌های توموری این ماده یافت شده است. همچنین پارابن‌ها می‌توانند در افراد دارای پوست حساس، موجب قرمزی، التهاب و واکنش‌های آلرژیک شوند.
شهریاری با تأکید بر دقت در انتخاب محصولات آرایشی گفت: هنگام خرید، به دنبال محصولاتی باشید که برچسب Paraben-Free (فاقد پارابن) دارند. برندهای معتبر از نگهدارنده‌های جایگزین مانند پتاسیم سوربات، فنوکسی‌اتانول و بنزیل الکل استفاده می‌کنند.
وی در پایان هشدار داد: با توجه به نگرانی‌های موجود درباره این ترکیب شیمیایی، بهتر است مصرف‌کنندگان در انتخاب لوازم آرایشی و بهداشتی دقت بیشتری به خرج دهند تا از آسیب‌های احتمالی آن در امان باشند.
انتهای خبر/
