به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پیام راسک»، در دنیای امروز که فضای مجازی نقش پررنگی در زندگی روزمره پیدا کرده است، حفظ و ترویج هویت فرهنگی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
سیستان و بلوچستان، استانی با پیشینه‌ای چند هزار ساله، نه تنها بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران است، بلکه با تنوع زبانی، مذهبی و هنری خود، نشانگر غنای فرهنگی کشور و ظرفیت‌های انسانی بی‌نظیر آن است. این استان، با داشتن سنت‌ها و آداب و رسوم منحصر به فرد، نمونه‌ای زنده از تلاش برای پاسداری از میراث فرهنگی در برابر تهدیدهای مدرن به شمار می‌رود.
به گفته کارشناسان، تهدیدهایی که فضای مجازی برای زبان و هنرهای محلی ایجاد می‌کند، می‌تواند فاصله نسل جدید از ریشه‌های فرهنگی را روزبه‌روز بیشتر کند. تغییر سبک زندگی، تقلید از الگوهای فرهنگی بیگانه و کاهش استفاده از زبان‌های محلی، مسائلی جدی هستند که نیازمند توجه خانواده‌ها و نهادهای فرهنگی است. در این میان، نقش موسیقی، ادبیات و هنرهای محلی به‌عنوان ابزارهای انتقال هویت، ارزش‌های اخلاقی و همبستگی اجتماعی بیش از پیش پررنگ می‌شود.
اداره‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و فعالان فرهنگی در سیستان و بلوچستان با برگزاری جشنواره‌ها، حمایت از هنرمندان و تولید محتوای بومی در رسانه‌ها، تلاش دارند تا نسل جوان با هویت فرهنگی خود آشنا شود و در برابر تهدیدهای فضای مجازی مقاوم گردد. این اقدامات نه تنها موجب تقویت هویت فردی و اجتماعی می‌شوند، بلکه به استحکام وحدت ملی و ارتباط فرهنگی با دیگر مناطق کشور و حتی کشورهای همسایه کمک می‌کنند.
سیستان و بلوچستان، با تنوع اقوام، مذاهب و زبان‌ها، جلوه‌ای از هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و غنای فرهنگی ایران است. این استان نشان می‌دهد که پاسداری از تفاوت‌ها و فهم ژرفای فرهنگ‌ها، نه تنها مانعی برای وحدت ملی نیست، بلکه باعث تقویت انسجام اجتماعی و حفظ ارزش‌های ایرانی-اسلامی می‌شود. به این ترتیب، تقویت هویت فرهنگی، مصونیتی در برابر تهدیدهای فضای مجازی فراهم می‌آورد و فرصتی برای معرفی میراث فرهنگی به سطح ملی و جهانی ایجاد می‌کند.
حفظ و ترویج هویت فرهنگی؛ عاملی برای مقاومت در برابر تهدیدات فضای مجازی
لال‌بخش بلوچ‌زئی، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان راسک در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «پیام راسک» بیان کرد: هویت فرهنگی و زبان‌های محلی در سیستان و بلوچستان، تنها یادگار تاریخی نیستند، بلکه ستون‌های اصلی انسجام اجتماعی و پیوند بین نسل‌ها به شمار می‌روند. در شرایطی که فضای مجازی به یکی از اصلی‌ترین بسترهای ارتباطی تبدیل شده، حفظ این هویت‌ها بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
وی افزود: تهدیدهای فضای مجازی، از تغییر سبک زندگی گرفته تا تضعیف زبان‌های محلی و کمرنگ شدن ارزش‌های سنتی، می‌تواند نسلی را از ریشه‌های فرهنگی خود بیگانه کند. زبان مادری، موسیقی، ادبیات و رسوم محلی نه تنها نمادهای هویتی ما هستند، بلکه ظرفیت بی‌بدیلی برای تقویت همبستگی اجتماعی و انسجام فرهنگی دارند.
بلوچ‌زئی تصریح کرد: حفظ و ترویج این سرمایه‌های فرهنگی نیازمند همراهی خانواده‌ها، مدارس و نهادهای متولی است. وقتی نسل جوان با میراث خود آشنا شود و به آن افتخار کند، در برابر تاثیرات مخرب فضای مجازی مصون خواهد ماند و ارزش‌های اصیل جامعه زنده و پویا خواهد ماند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان راسک خاطرنشان کرد: اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری، حمایت از فعالان حوزه موسیقی و ادبیات محلی و تولید محتوای بومی در رسانه‌ها، در تلاش است تا نسل جدید با هویت فرهنگی خود پیوندی مستحکم برقرار کند و فرهنگ غنی سیستان و بلوچستان را به عنوان میراثی پایدار حفظ نماید.
موسیقی و هنرهای محلی، زبان مشترک مردم بلوچ
چراغ آسکانی، کارشناس و نوازنده موسیقی شهرستان راسک، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری «پیام راسک» بیان کرد: موسیقی در فرهنگ بلوچ نه‌تنها یک هنر بلکه زبان مشترکی است برای انتقال احساسات، تاریخ و هویت مردمان این دیار.
وی افزود: موسیقی محلی بخشی جدانشدنی از میراث فرهنگی بلوچستان است و سازها، نغمه‌ها و ترانه‌های محلی، آینه تمام‌نمای فرهنگ و روحیه مردمان این خطه‌اند. این هنر طی قرن‌ها توانسته ارزش‌های اخلاقی، همبستگی اجتماعی و خاطرات جمعی را به نسل‌های بعدی منتقل کند.
این نوازنده با اشاره به اهمیت آموزش هنرهای بومی گفت: باید نسل جوان با موسیقی محلی آشنا شوند و مهارت‌های نوازندگی و آواخوانی را فرا بگیرند تا این میراث زنده بماند. برگزاری کارگاه‌ها، کلاس‌های آموزشی و جشنواره‌های محلی می‌تواند نقش مؤثری در انتقال این دانش فرهنگی داشته باشد.
آسکانی همچنین تأکید کرد که همبستگی اجتماعی و هویت جمعی مردم بلوچ به هنرهای محلی گره خورده و بی‌توجهی به آن ممکن است باعث فراموشی ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی گردد. توجه ویژه مسئولان فرهنگی و هنری به حفظ و ترویج این هنرها ضروری است تا نسلی آگاه و هویت‌مند پرورش یابد.
وی با اشاره به تهدید فضای مجازی خاطرنشان کرد: متأسفانه شاهد ترویج موسیقی‌های سطحی و بی‌هویت هستیم که کم‌کم جایگزین اصالت‌های فرهنگی می‌شوند. برای مقابله با این روند، لازم است رسانه‌های محلی و ملی توجه بیشتری به معرفی و ترویج موسیقی و هنرهای بومی داشته باشند.
چراغ آسکانی در پایان تأکید کرد: هرچند فضای مجازی تهدیدهایی برای فرهنگ بومی دارد، اما با نگاه درست می‌تواند فرصتی نیز باشد. تولید محتوای فاخر در زمینه موسیقی و هنرهای محلی می‌تواند این میراث را نه‌تنها در داخل استان بلکه در سطح ملی و جهانی معرفی و ماندگار کند.
انتهای خبر/
